Geleidelijk zal de invloed van minerale, fossiele en agrarische hulpbronnen als geopolitieke wapens verminderen, zo concludeerden wij in drie artikelen. Het vervangen van kritische materialen en de ontwikkeling van nieuwe technologieën spelen hierbij een sleutelrol. Maar de geopolitiek van fosfaat … Read more
Kunnen voedselvoorziening en toegang tot schoon water zich ontwikkelen tot geopolitieke wapens, zoals jarenlang fossiele energie? Daarvoor zou er een structurele onbalans moeten bestaan tussen voedsel en water aan de ene kant, en de bevolkingsgroei aan de andere kant. Maar … Read more
Bij de laatste EFIB in oktober 2017, in Brussel, leken nationale bio-economie strategieën achter te lopen op marktontwikkelingen en bedrijfsvisies. De huidige bio-based bedrijfsstrategieën gaan richting circulaire economie, en daarmee verder dan duurzaamheid in termen van koolstofarm en schone energie. … Read more
Meer dan 150 organisaties steunen een nieuwe verklaring die oproept tot een wereldwijd verbod voor oxo-afbreekbare plastics in verpakkingsmateriaal. Onder de ondertekenaars zijn grote bedrijven, bedrijfstakorganisaties, maatschappelijke organisaties, onderzoekers en politici. Onder meer M&S, PepsiCo, Unilever, Veolia, British Plastics Federation … Read more
De zonnecelindustrie is in heftige beweging. Zonnecellen worden steeds goedkoper en de vraag ernaar groeit elk jaar met 30%. Dat betekent een enorme uitdaging voor een industrie die nu al vrij groot is, met dit jaar naar verwachting een omzet … Read more
Het Europese biobrandstoffenbeleid wordt herzien. In november vorig jaar werd de nieuwe ontwerp richtlijn voor duurzame energie (RED II) gepubliceerd, en in de komende maanden worden daarover besluiten genomen. Het grootste verschil met RED I is het verder terugdringen van … Read more
In een interview over digitalisering van onderwijs, Onderwijs moet de voordelen van ICT gebruiken, verschenen in NRC op 8 mei 2017, werd de voorzitter van de Onderwijsraad, tevens hoogleraar onderwijseconomie, gevraagd of digitalisering een nieuw vak moet worden. Haar antwoord: … Read more
De mensheid zal meer voedsel moeten telen op minder land, zo betogen Hidde Boersma en Joost van Kasteren in de recent verschenen bundel Ecomodernisme, Het nieuwe denken over groen en groei. Genetische modificatie gaat daarbij een belangrijke rol spelen. En … Read more
In drie columns heb ik de kwestie onderzocht van bijensterfte en neonicotinoïden (neonics), en ook de gevolgen van insecticiden voor bestuivende insecten en natuurlijke vijanden van schadelijke insecten, en tenslotte de diensten die biodiversiteit levert aan landbouw en economie. Misschien … Read more
In de eerste twee columns in deze serie heb ik de problemen laten zien van het vinden van de waarheid over neonicotinoïden en hun effect op bestuivende insecten. De inzet is hoog. Neonicotinoïden maken een derde uit van alle insectenbestrijdingsmiddelen … Read more
Neonicotinoïden (neonics) hebben een overwegend schadelijk effect op bijen en andere bestuivende insecten – niet verwonderlijk, want deze ‘neonics’ zijn bedoeld om (in veel hogere concentraties) insecten te doden. Maar het blijkt erg moeilijk om betrouwbare informatie te verzamelen over … Read more
Nu de strijd rond neonicotinoïden in de Europese Unie in een beslissende fase komt, en mijn mailbox barst van paniekberichten van beide zijden, besloot ik dat ik het naadje van de kous wilde weten over de bijensterfte: zijn neonicotinoïden (in … Read more
De naam bioplastics geeft veel verwarring en zal dat naar mijn overtuiging blijven doen. Het verschil tussen bio als gemaakt-uit-groene-grondstof en bio als biologisch afbreekbaar dringt niet door tot het grote publiek. Nu het probleem van de plastic soep belangrijker … Read more
Een aantal Amerikaanse bedrijven biedt op internet Doe-Het-Zelf technologie aan om proeven uit te voeren met synthetische biologie. Met deze biokits kan men thuis genetische veranderingen aangebrengen in levende organismen zoals E. Coli-bacteriën of gist. Voorbeelden zijn te vinden via … Read more
De Europese biobased economy strategie moet niet voeren langs de weg van drop-in chemicaliën. De sleutel is Slim en Klein. Dit is de tweede van twee columns over de Europese biobased economy strategie, gepubliceerd op 23 oktober en 27 oktober … Read more
Begin dit jaar publiceerde nova-Instituut uit Duitsland weer een goed doordacht stuk over de biobased economy. Het begint met de constatering dat tien jaar Europees beleid nog niet heeft geleid tot overtuigende resultaten. Er wordt nu niet méér biomassa gebruikt … Read more
De zwaarst mogelijke straf die je in een Europees land kunt krijgen is gevangenisstraf. Zo’n langdurige vrijheidsberoving is sterk onwenselijk voor een mens. Wie gevangen zit verlangt naar vrijheid, en verhalen waarin een gevangenis betrokken is gaan daarom bijna altijd … Read more
Kort geleden maakte Ecover, de producent van ‘duurzame schoonmaakmiddelen’, bekend dat het olie van genetisch veranderde algen zou willen gaan gebruiken als grondstof voor zijn producten. Maar dit plan werd compleet afgeschoten door Friends of the Earth en andere maatschappelijke … Read more
Opnieuw was er een oproep tot matiging op het terrein van gentech, afgelopen augustus in Science. Een groep van 26 onderzoekers vroeg om veiligheidsmaatregelen op het gebied van gene drives. Eigenlijk om een bezinningsperiode . Het was niet de eerste … Read more
Het Duitse nova-Institut heeft de eerste alomvattende marktstudie gepubliceerd over het verbruik van composteerbare en biologisch afbreekbare plastics in Europa, zo kondigde directeur Michael Carus aan op de 9e Internationale Conferentie over Biobased Materialen, die het instituut deze week organiseerde … Read more
Begin dit jaar publiceerde de Ellen McArthur stichting een beleidsrapport over de ‘nieuwe plasticeconomie’, getiteld ‘The New Plastics Economy, Rethinking the Future of Plastics’. Dit is een belangrijk stuk, dat het denken over een verantwoorde behandeling van het toenemende plasticafval … Read more
Een nieuw macro-economisch rapport werd vandaag gelanceerd bij de opening van de ECO-BIO conferentie in Rotterdam. Duurzame biomassa is essentieel voor klimaatbeleid en toekomstige economische ontwikkeling, zegt het LEI/Copernicus rapport, dat handelt over Nederland. In de woorden van Luuk van … Read more
Roundup, wetenschappelijke naam glyfosaat, is het meest gebruikte en meest bekritiseerde onkruidbestrijdingsmiddel. Officiële studies verklaren steeds weer dat het middel niet heel giftig is voor mens en dier; maar er is een hardnekkige onderstroom die Roundup verbindt met alle moderne … Read more
Europese zaadveredelaars maken zich zorgen over de toekomst. De huidige sector – vooral in Nederland, Duitsland en Frankrijk – is gebaseerd op kwekersrecht, maar patentrecht is aan de winnende hand. TTIP (het komende handelsverdrag tussen de EU en de VS) … Read more
In discussies over genetische modificatie zorgt de naam Monsanto altijd voor controverse. Voor- en tegenstanders kunnen beide zeer emotioneel zijn. Wij zullen betogen dat Monsanto de verkeerde afslag heeft genomen in de groene biotechnologie. Dit is het tweede artikel in … Read more
De afgelopen weken heb ik enkele biobased netwerkbijeenkomsten bezocht waar onder meer het gebruik van afval en bijproducten werd besproken. Ik vond dit interessante discussies; niet alleen omdat mijn bedrijf Abstraction samen met ARN een methode levert om bijproducten te … Read more
In aanloop naar Parijs 2015, de nieuwe grote klimaattop, publiceren onderzoekers veel scenario’s over het terugdringen van broeikasgassen. In de loop van de jaren zijn deze pessimistischer geworden. Naarmate de wereld adequate maatregelen langer uitstelt, moet zij harder gaan ingrijpen … Read more
Noordwest Europa heeft de beste feedstock in de wereld voor biobased industrieën, zegt Marc Verbruggen, CEO van NatureWorks en grootste PLA-producent ter wereld. Hij had er nog aan toe kunnen voegen: ook de grootste suikerfabrieken, de hoogste opbrengst per hectare, … Read more
Microplastics vormen een belangrijke bron van waterverontreiniging. Het meeste afval in oceanen en zoetwater bestaat uit plastics. Het gaat niet alleen om grote dingen als plastic flessen en zakken, maar ook om microplastics, al was het alleen al doordat de … Read more
Ze zijn zo mooi, de advertenties van producten die ‘100% natuurlijk’ zijn. In pastelkleuren zweven ons schattige bloemen en beestjes voorbij. Natuurlijk is ‘in’. Voor de consument die ‘puur’ wil wordt de wreedheid van de natuur goed verborgen gehouden. En … Read more
Vorige maand bereikte het Europese Parlement eindelijk overeenstemming over een nieuw compromis over het gebruik van biomassa voor energie. Nova Institut zette de belangrijkste gevolgen van deze nieuwe regels voor de (concurrerende) biochemicaliën- en biomaterialensector op een rijtje. Concurrentie om … Read more
Voor diegenen die – zoals wij – van mening zijn dat de groene economie de drager zal moeten zijn van de komende Kondratieff golf, is het nieuwe onderzoekprogramma van de Nederlandse TKI-BBE (Topconsortium Kennis en Innovatie voor de Biobased Economy) … Read more
Het ontwikkelen en uitbreiden van de productie van biobrandstoffen en groene chemicaliën in Nederland vraagt om investeringen in onderzoek en ontwikkeling van in totaal € 485 miljoen in de komende acht jaar. Hiervan dienen de overheid en het bedrijfsleven elk … Read more
Een koolstofbelasting moeten we nu invoeren, nu de energieprijzen laag zijn, zei de Britse econoom Paul Ekins vorige week in Den Haag op een symposium over groene groei. Zodat je de noodzakelijke omwenteling naar een belasting op grondstoffen kunt inzetten … Read more
Energiebesparing is onze goedkoopste energiebron, met een zeer groot potentieel. Dit is al veertig jaar het geval, en het zal waarschijnlijk nog enkele tientallen jaren het geval zijn. En toch gaat 99% van energiebeleid en energiediscussie over energielevering. Door ‘grote … Read more
‘Laat duizend bloemen bloeien,’ zei voorzitter Mao lang geleden. Het is ook een begrip dat van toepassing zou kunnen zijn op het aantal en de verscheidenheid van het ongewone fenomeen van de Green Deal, een innovatiehulp van het Nederlandse ministerie … Read more
Waar kunnen we nog heen als de zeespiegel gaat rijzen als gevolg van de opwarming van de aarde? In industrielanden zullen mensen voorlopig tamelijk veilig zijn. Zelfs in laaggelegen gebieden als Nederland, die zich voorlopig wel tegen het wassende water … Read more
Wageningen Academy organiseerde in april jl. al voor de tiende keer een cursus Biomassa, voor ondernemers, onderzoekers en beleidsmakers. Een cursus die een beeld geeft van de snelle ontwikkelingen op dit gebied. Al tien jaar gegeven door Johan Sanders en … Read more
Een van de discussiethema’s in de wandelgangen van de World Bio Markets in de RAI in Amsterdam vorige week was de verhouding tussen industrie en overheid. Grote groene Europese industrieën voelen zich gefrustreerd dat zij investeren in andere werelddelen, terwijl … Read more
‘Socialiseer de risico’s en privatiseer de opbrengsten’ is in de financiële wereld het heersende economische principe van de laatste jaren. Nu blijkt dat een dergelijk mechanisme ook functioneert bij het veel minder schimmige innovatieproces. Ook hier ten koste van de … Read more
Er heerst een merkwaardig regiem aan regels voor innovatiesubsidies in de biobased economy. Ze lijken uitsluitend gericht op gebruik van agrarische grond- en reststoffen voor de energievoorziening, met voorbijgaan aan toepassingen met meer waarde in de groene chemie. Wordt verdere … Read more
Er lijkt maar één mogelijke manier te bestaan waarop Nederland in de toekomstige wereld kan blijven meedoen: creëer een kennissamenleving – en dat is veel meer dan een kenniseconomie – waarin de circulatie van kennis permanent wordt gestimuleerd. Vier instanties … Read more
Het Europese biobrandstofbeleid werd eerder dit jaar geherformuleerd, om de ontwikkeling van tweede-generatie biobrandstoffen te bevorderen. Maar dit lijkt weinig effect te hebben: terwijl in Europa inderdaad tweede-generatie biobrandstoffen uit voedselafval worden geproduceerd, is er maar één Europese fabriek die … Read more
Niet meer dan 30% van onze energievoorziening kan duurzaam zijn binnen de komende 25 jaar. Een heldere strategie voor doorgaand gebruik van fossiele energiebronnen is nodig, waarbij een gezonde competitie en een gelijk speelveld voor alle commerciële vormen van energie … Read more
In onze vorige column hebben we de potentie van biomassa laten zien. Nu zullen zon en wind de revue passeren. Tevens maken we een schatting van wat redelijkerwijze haalbaar is voor het aandeel duurzame energie. Zon en wind samen zouden … Read more
Na enkele decennia onderzoek en ontwikkeling is een tussenbalans zinvol en, op hoofdlijnen, ook goed uitvoerbaar. Wind en biomassa laten om verschillende redenen hun grenzen zien. Zonne-energie heeft nog heel veel potentie. Andere duurzame bronnen, zoals getijdenstromen, geothermische energie of … Read more
Stond EFIB vorig jaar nog in het teken van gespannen verwachtingen over al het nieuwe in de biobased economy, ditmaal in Brussel was de stemming eerder ‘nu moet het gebeuren in Europa, anders missen we de boot’. Daarvoor waren goede … Read more
Het stimuleringsbeleid voor bio-energie is een rem op betere toepassingen van biomassa, zo vinden BioBTX en KNN, twee bedrijven in Groningen. Dit beleid drijft de prijs van biomassa omhoog, waardoor de productie van biochemicaliën (beter voor het klimaat, meer toegevoegde … Read more
Zeventien miljoen, daar kun je wat mee doen. Om nauwkeuriger te zijn: 29 MKB-projecten werden er de afgelopen zes jaar mee over de brug, en misschien wel over de Valley of death, geholpen. Pilot- en demoprojecten voor de biobased economy. … Read more