De nieuwste vinding in kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) heet ChatGPT. GPT staat voor generative pre-trained transformer. Wat betekent: een zelflerend model dat is gevoed met grote hoeveelheden tekst om op echt lijkende teksten te genereren. Wat is de potentie … Read more
Kunnen we in een voedselcrisis terecht komen door klimaat-verandering? Bedenk hoe groot de temperatuurschommelingen waren in Duitsland tussen 1881 en 2021. Hierdoor kunnen we het belang inzien van de taak die voor ons ligt. Oorspronkelijk gepubliceerd op de site van … Read more
Duurzame energie blijft spectaculair groeien. Investeringen groeien harder dan in vrijwel elke andere sector van de economie. De prijzen blijven dalen. Het gaat zó goed dat er een nieuw probleem naar voren komt. Hoe krijgen we al deze spotgoedkope duurzame … Read more
De vraag naar duurzame producten groeit, op basis van een groeiend bewustzijn van milieuproblemen bij consumenten. Dit is een belangrijke aanjager van de industrie van groene producten. Bedrijven maken hun producten nu liever uit groene grondstoffen dan uit aardolie. Maar … Read more
Het boek van Ben Rawlence De boomgrens confronteert ons met de gevaarlijke weg die we als mensheid bewandelen. Het klimaat warmt op en daardoor schuift de Noordelijke boomgrens op naar de Noordpool. Ben Rawlence reisde de hele boomgrens langs en … Read more
In NRC van 23 juli 2022 snijdt Joost Smiers het probleem van de torenhoge medicijnprijzen aan. Hebben we Big Farma nog wel nodig? vraagt hij zich af. En hij antwoordt: nee. We kunnen de farmaceutische industrie afschaffen en de kennis … Read more
Dit jaar is het 140 jaar geleden dat Charles Darwin overleed. En 163 jaar geleden dat zijn boek The Origin of Species werd gepubliceerd. Darwin is de meest invloedrijke bioloog uit de geschiedenis. Maar zijn erfenis is over pieken en … Read more
Een artikel in Chemical and Engineering News vestigt onze aandacht op de strijd tegen het onkruid. Zullen we erin slagen, onkruid onder controle te houden? Gaat de EU, die het gebruik van landbouwchemicaliën wil halveren, ons helpen? De grote beroeringen … Read more
Lange tijd was de visie van biologen dat de mutatiesnelheid gelijk is, overal in een organisme. Mutaties komen dan overal voor in het genoom, in principe overal even vaak. Dat sommige mutaties succesvoller zijn dan andere komt doordat schadelijke mutaties … Read more
Een aantal machtige mensen wil de dood weerstaan. Kort geleden nog Jeff Bezos, voormalig directeur van Amazon en een van de vijf rijkste mensen op Aarde. George Church ging hem voor, succesvol ondernemer en biotechnoloog aan MIT. Een interessante gedachte, … Read more
We denken vaak dat ecosystemen in maagdelijke staat verkeerden toen Westerse onderzoekers ze voor het eerst ontdekten. Maar nieuw onderzoek ondergraaft nu dit idee van maagdelijke natuur. Mensen hebben altijd veel invloed gehad op ecosystemen. Onze voorvaderen bevorderden sommige soorten, … Read more
Volgens het recente RethinkX project zullen we in de jaren ’20 van deze eeuw revolutionaire veranderingen zien. Gedreven door grote ontwikkelingen in vijf sleutelsectoren van de economie: energie, verkeer en vervoer, informatie, voeding en materialen. Zien wij die veranderingen ook? … Read more
Het RethinkX project heeft recent gewezen op een nieuwe revolutie die eraan komt. Gebaseerd op grote vooruitgang bij vele technologieën; vooral bij informatie, energie, voedsel, verkeer en vervoer en materialen. Vijf sectoren die het overgrote deel uitmaken van onze economie. … Read more
Als het erop aankomt zijn we nog altijd Darwinisten. Dat wil zeggen: alle levende wezens zijn verwikkeld in een strijd met elkaar. De sterken overvleugelen de zwakken, zo werkt vooruitgang. Maar nieuw onderzoek laat zien: er is juist veel samenwerking … Read more
Een nieuw boek van journalist Don Saladino vraagt onze aandacht voor de steeds grotere eenvormigheid van eetgewoonten op de wereld. Met grote gevaren voor onze voedselgewassen. De genetische diversiteit van voedselgewassen daalt heel snel. De ondergang van de Gros Michel … Read more
The Conversation besteedde onlangs aandacht aan de mogelijkheden van gentechnologie voor oorlogsdoeleinden. Zeker, er zijn internationale verdragen die zulke mogelijkheden beperken. Maar technologie ontwikkelt zich voortdurend. Landen proberen steeds om de grenzen van de toegestane mogelijkheden op te zoeken; verdragen … Read more
Had je gedacht dat genetische modificatie (uitwisseling van genetisch materiaal) kunstmatig was? Alleen gedaan door de mens? Uit nieuw onderzoek blijkt nu dat uitwisseling van genetisch materiaal vaak voorkomt zelfs bij hogere planten. En zelfs tussen tamelijk verschillende soorten. Vooral … Read more
Vorige maand was het tien jaar geleden dat een tsunami de Westkust van Japan trof. De kerncentrale van Fukushima kwam onder water te staan. Er volgde een gedeeltelijke meltdown en een waterstofexplosie, waarbij veel radioactiviteit vrijkwam. Veel media stonden stil … Read more
In de column ‘Het individu bestaat niet’ hebben we getipt aan de invloed van de micro-organismen in ons lichaam op onze ontwikkeling. De biologen zijn al een stuk verder. Het aantal levende gasten in ons lichaam (ons microbioom) loopt in … Read more
In april en mei van 2020 onderzochten Engelse wetenschappers in een klein klinisch onderzoek het effect van inhalatie van verneveld interferon-bèta-1a (SNG001) op het ziekteverloop van COVID-19 patiënten. De resultaten zijn hoopvol en rechtvaardigen verder onderzoek. Longinfecties Als 71-jarige man … Read more
Dierproeven vormen een heet hangijzer. Aan de éne kant hebben veel mensen groot bezwaar tegen het opzettelijk aantasten van dierenwelzijn. Aan de andere kant zijn deze proeven nodig om de veiligheid van medicijnen en nieuwe materialen vast te stellen; de … Read more
Door onze levensstijl kunnen pandemieën als Covid-19 vaker optreden en desastreuze gevolgen hebben. Tenzij we in actie komen. Aldus een nieuwe studie van IPBES, het Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services. We moeten maatregelen treffen. Tijdperk van pandemieën Pandemieën … Read more
In de biologie woedt op dit moment een stevige discussie over het begrip individu. Daarin staan definities van bekende verschijnselen als symbiose en parasitisme op de helling. De discussie gaat niet meer alleen over planten en micro-organismen; ook zoogdieren en … Read more
In Europa is de heersende mentaliteit sceptisch, op het cynische af. Veel mensen geloven niet in verbetering. Een idee van mensen met hun hoofd in de wolken. Maar verbetering vindt voortdurend plaats; en het merkwaardige is dat veel verbeteringen snel … Read more
Dit overzichtswerk geeft precies wat het zou moeten doen: het is dik (365 pag.), grondig, met veel tabellen en honderden referenties. Een compleet boek over een hoogst actueel onderwerp. Biostimulantia: natuurlijke stoffen die plantengroei stimuleren, opname van voedingsstoffen vergemakkelijken en … Read more
Wij kwamen Wijnand Schonewille elke keer tegen op conferenties over de biobased economy – wij, wijlen Paul Reinshagen en ik. We raakten steeds aan de praat, want Wijnand had verrassende ideeën en vernieuwende inzichten. Vorige week overleed hij, 58 jaar … Read more
In het neoliberale klimaat van de afgelopen twintig jaar was betere efficiëntie het ultieme doel van het economische beleid. Zó belangrijk dat je het nauwelijks kon aanvechten. Concurrerende ideeën als het vermijden van een klimaatcrisis vochten er een ongelijke strijd … Read more
Het manifest Walsen met de natuur is een logisch vervolg op de recente boeken van de opstellers, Alle Bruggink en Diederik van der Hoeven. Dat geldt met name voor hun laatste boek Natuurlijk! Logisch. Hoe de natuur ons steeds weer … Read more
In zijn 100e levensjaar heeft James Lovelock nog een belangrijk boek geschreven: Welkom in het Novaceen. Een boek dat verbaast door de brede blik van de auteur. En dat om tegenspraak roept door zijn consequent doorgedreven visie. Een boekbespreking gedrenkt … Read more
Op 1 mei 2020 heeft Biobased Press het manifest ‘Walsen met de natuur’ gepubliceerd. In dit manifest wijzen wij op het belang van de wetenschap voor het oplossen van de grote mondiale problemen. Zoals opwarming van de Aarde, plasticvervuiling overal, … Read more
Op het moment is de wereld in de greep van een nieuw griepvirus, Covid-19. De ene na de andere regio sluit zich volkomen af van de buitenwereld; vooral om te voorkomen dat de ziekte zó snel om zich heen grijpt … Read more
Met veel plezier heb ik het boek Natuurlijk! Logisch. Hoe de natuur ons steeds weer voor verrassingen stelt van Alle Bruggink en Diederik van der Hoeven gelezen. Sterker nog, met grote interesse heb ik het bestudeerd. Bijna zonder uitzondering hebben … Read more
Reductionisme, het reduceren van vraagstukken tot kleine onderdelen, is de basis van onze welvaart. Het bepaalt ook sterk ons maatschappelijk gedrag en onze kijk op de wereld. Daar kun je ver mee komen, maar zicht op het geheel kan verloren … Read more
Wetenschap berust op reductionisme: ingewikkelde vraagstukken terugbrengen tot hapklare brokken. Van daaruit proberen onderzoekers het grotere plaatje samen te stellen. Maar in de levenswetenschappen zien we de laatste tijd juist een beweging naar holisme: het idee dat alle verschijnselen van … Read more
Heb ik het bij het verkeerde eind, of komt er echt geleidelijk verandering in de houding van opiniemakers tegenover genetische modificatie? Of verandert alleen mijn kijk daarop? Ofwel: zie ik alleen op elke straathoek mensen die het met mij eens … Read more
Nederland wordt momenteel geteisterd door de eikenprocessierups. Of, zoals een commentator zei: we hebben er al een aantal jaren veel last van, maar nu hebben ze de steden in het Westen bereikt. De rups heeft giftige haartjes op zijn lijf, … Read more
Fotosynthese is een van de belangrijkste biologische processen op aarde, zo niet het belangrijkste: zonder fotosynthese geen leven! Het enzym Rubisco speelt hierin de sleutelrol. Gezien vanuit de moderne landbouwkunde is het fotosyntheseproces echter verre van optimaal. De lovende hyperbolen … Read more
Kort geleden heeft de Bio-based Industries Joint Undertaking, BBI JU, één van de zeven Joint Undertakings onder het Horizon2020 programma, hun volgende Call for Proposals gepubliceerd, nummer zes op het tijdpad naar 2020. Tijdens een informatiedag in Brussel werd deze … Read more
Brexit en The Wall genereren niet alleen maar nieuws. Deze kwesties zorgen ook voor interessante commentaren die uiteindelijk ook op andere, of veel bredere, gebieden zoals de bio-economie van toepassing kunnen zijn. Daar waar ononderbroken ontwikkeling wordt belemmerd door risicovermijding, … Read more
De wens naar een maakbaar leven is een eindeloze ‘markt’, voor wetenschap, commercie en maatschappij. Diezelfde partijen zullen ook de spelregels moeten bepalen: verantwoording en toezicht. Een schier onmogelijke opgave, maar een opdracht die we nadrukkelijk onder ogen moeten zien. … Read more
Met de geboorte van de hiv-resistente gentech tweeling Lulu en Nana in China, is het debat weer flink opgelaaid over methoden en resultaten van de moderne biotechnologie. En terecht. Het gat is wel erg groot aan het worden tussen wat … Read more
Momenteel voltooit de Bio-Based Industries Joint Undertaking, afgekort BBI JU, de procedure om nieuwe onderzoek- en ontwikkelingsvoorstellen te honoreren. BBI JU omvat een € 3.7 miljard Public-Private samenwerking tussen de EU en het Bio-based Industries Consortium. Ik heb meegedaan in … Read more
‘Wij raken steeds weer gefascineerd door nieuwe producten: de mobiele telefoon, de vliegtuigvleugel die geplakt kan worden, nieuwe geneesmiddelen,’ zegt Ton Schoot Uiterkamp, ‘maar we denken niet in ketens en overzien niet de indirecte effecten van deze uitvindingen. Als het … Read more
In september 2017 verscheen een rapport van de FAO over honger in de wereld. Volgens dit rapport leed 11% van de mensen op aarde honger in 2016, dat wil zeggen 815 miljoen mensen, 38 miljoen meer dan het jaar ervoor. … Read more
Vijftig jaar geleden werd de Club van Rome opgericht, zoals zij zelf zegt ‘een organisatie van individuen verenigd in zorg over de toekomst van de mensheid, die het verschil proberen te maken…. Onze missie is, de wereldwijde uitdagingen aan de … Read more
Educatie is het krachtigste wapen dat we kunnen gebruiken om de wereld te veranderen (Nelson Mandela). Hans Tramper is emeritus-hoogleraar Bioprocestechnologie Wageningen Universiteit en reflecteert in een aantal essays op de geschiedenis van zijn vakgebied. Zijn stukken werden tot nu … Read more
BiofuelsDigest, ‘s werelds meest gelezen biofuels dagblad, zoals ze trots beweren, concludeerde in mei van dit jaar dat ‘het tempo van uitvindingen en veranderingen te hoog is … om een jaarlijkse selectie te maken of om kwartaal- of zelfs maandelijkse … Read more
In de hele discussie over biotechnologische verjonging stellen heel weinig onderzoekers de vraag waarom dit doel eigenlijk de moeite waard is. In een reeks artikelen (25 juli, 28 juli en 31 juli) onderzoeken we de mogelijkheden van de biotechnologie om … Read more
De biotechnologie heeft nu het punt bereikt waarop sommige onderzoekers verjonging tot doel nemen, uiteindelijk ook bij mensen. Met een lichte toespeling op onsterfelijkheid achter de horizon. Maar als we hun resultaten nauwkeuriger bezien, blijkt dat ze daar nog vér … Read more
Wat komt er na gezond oud worden (healthy aging)? De vorderingen van de biotechnologie zijn de laatste tijd zó snel geweest dat sommige onderzoekers denken veroudering te kunnen aanpakken, die ultieme en fatale ziekte van de mens. Met zelfs hier … Read more