Vermijd geen risico’s, maar beheers ze

Brexit en The Wall genereren niet alleen maar nieuws. Deze kwesties zorgen ook voor interessante commentaren die uiteindelijk ook op andere, of veel bredere, gebieden zoals de bio-economie van toepassing kunnen zijn. Daar waar ononderbroken ontwikkeling wordt belemmerd door risicovermijding, is het noodzakelijk te leren om risico’s beter te duiden en om methodes te vinden om deze te beheersen.

vermijding van risico's
Risicovermijding. Foto: DKnudsen, FreeImages.

Ik las een treffend commentaar door CNN’s Chris Cillizza die concludeerde: ‘Geconfronteerd met een toenemend complexe wereld, neigen we ertoe om de simpelste oplossingen te zoeken. Helaas blijken deze simpele oplossingen vaak ontoereikend om met het voorliggende probleem om te gaan — en worden regeringen met een verlies opgezadeld, zelfs als ze tegen niet-te-missen deadlines aanlopen (of deze missen).’

Versimpeling heeft ongewenste consequenties

Hoewel dit een commentaar op Brexit-politiek is, is deze conclusie ook van toepassing bij het overwegen van klimaatkwesties of bio-based vraagstukken. Neem bijvoorbeeld bio-engineering: zelfs al is CRISPR/Cas-technologie in zichzelf niet heel erg complex, toch wordt deze in discussies en artikelen nog steeds overdreven simplistisch voorgesteld. Doordat deze bij slechts enkele thema’s blijven steken, wordt het brede veld van de veel complexere aspecten rond CRISPR/CAS zelden in ogenschouw genomen.

Na een recente uitspraak door het EU Hof van Justitie, die uiteindelijk zou kunnen leiden tot een verbod op CRISPR/Cas-technologie, roepen wetenschappers en Europese kennisinstellingen beleidsmakers op om innovatie in plantenwetenschappen en landbouw te steunen. Het is een welkom initiatief, maar het veronderstelt wel dat een effectieve manier kan worden gevonden om over relevante aspecten zoals betrokken risico’s te communiceren.

Risico's
Beheersing van risico’s. Foto: Jean Scheijen, FreeImages.

Risico’s zijn onvermijdelijk bij voortgang

De Nederlandsche Bank, DNB, heeft heel recent een rapport over de invloed van duurzaamheidsrisico’s en -doelstellingen op de Nederlandse financiële sector uitgegeven. Deze risico’s zijn bekend als Environmental, Social and Governance (ESG) risico’s. Het rapport behandelt schaarste aan water en grondstoffen, biodiversiteit en mensenrechten. Misschien wat verrassend, concludeert DNB dat ESG-risico’s niet noodzakelijkerwijs moeten worden vermeden, maar moeten worden ingeperkt om ze te kunnen beheersen. Meer nog, DNB wijst erop dat het noodzakelijk kan zijn om blootstelling aan ESG-risico’s te vergroten om aan de Sustainable Development Goals zoals geformuleerd door de Verenigde Naties te voldoen, iets dat regelmatig door financiële instellingen wordt genoemd.

Waar DNB zich inzet voor een stabiel financieel stelsel, zullen beleidsmakers zich inzetten om een stabiele sociaal-economische omgeving te behouden. Maar net zoals DNB, zouden ook beleidsmakers zich ervan bewust moeten zijn dat blootstelling aan beheersbare risico’s onvermijdelijk zal zijn bij het streven naar lange termijn duurzaamheidsdoelstellingen. Het onderliggende probleem wordt in het DNB-rapport ook genoemd: het is niet altijd mogelijk om nauwkeurig de omvang van een ESG-risico vast te stellen. De redenen hiervoor zijn beperkte wetenschappelijke kennis van de relatie tussen gevaar en economische activiteiten, beperkte beschikbaarheid van gegevens en de mate van complexiteit.

Gebruik kleine woorden bij het omschrijven van de stand van zaken

Mijn punt is: een oproep door wetenschappers om zich achter CRISPR/Cas-technologie te scharen is zinloos indien dit niet wordt ondersteund door inspanningen om de betrokken risico’s vast te stellen, en om te helpen deze risico’s te beheersen. En een oproep zou geen grote woorden moeten gebruiken, om nog maar een ander commentaar, door Maxim Februari in NRC, te parafraseren. In plaats van een schitterende toekomst met CRISPR/Cas te schetsen, en de verbazingwekkende resultaten die verwacht kunnen worden, moeten kleine woorden worden gekozen om in gesprek te komen met beleidsmakers en met het publiek. Kleine woorden moeten de stand van zaken en de essentiële onderzoeksinspanningen omschrijven die nodig zijn om risico’s vast te stellen en ze te beheersen.

Kleine woorden zijn niet erg sexy, maar een slimme en inhoudelijke benadering is noodzakelijk om te komen tot acceptatie en begrip van een technologie die als echte innovatie kan worden aangemerkt.

Dit artikel is ook gepubliceerd op de persoonlijke blog van Wijnand.

Interessant? Lees dan ook:
Biobased markten hebben standaardisatie nodig
Gene drive, de nieuwe discussie
Toelatingsproces van insecticiden: meer logica en sociale wetenschap svp

(Visited 1 times, 1 visits today)

Plaats een reactie