We zijn niet goed in systeemdenken

Fokker F27 Friendship

We kennen natuurlijk allemaal de verhalen over DDT van vijftig jaar geleden, maar om nu te zeggen dat we daar iets van geleerd hebben, nou nee. Ton Schoot Uiterkamp, ex – maar nog zeer actief – milieuhoogleraar in Groningen, zit … Read more

Meer ‘guts’ nodig voor de bio-economie

Noordwest Europa heeft de beste feedstock in de wereld voor biobased industrieën, zegt Marc Verbruggen, CEO van NatureWorks en grootste PLA-producent ter wereld. Hij had er nog aan toe kunnen voegen: ook de grootste suikerfabrieken, de hoogste opbrengst per hectare, … Read more

Welkom in het tijdperk van CRISPR

Genetische modificatie is niet nieuw. Maar een nieuw gereedschap,  CRISPR, tilt deze technologie wel naar een veel hoger niveau. Bovendien wordt genetische modificatie steeds meer geautomatiseerd. Daardoor kunnen we micro-organismen veel sneller en goedkoper dan een paar jaar geleden zó … Read more

Connecting Industries, een mooi boek met beperkingen

Het eerste boek op tomatenpapier heeft uiteraard te maken met duurzaamheid. Het heet ‘Connecting Industries’ met als ondertitel ‘Duurzaamheid en Innovatie in de Noordzeedelta’. Schut Papier, een kleine gespecialiseerde papierfabriek uit Heelsum, ontwikkelde het papier van tomatenstengels en biedt dit … Read more

Green Deal, smeerolie in het systeem

‘Laat duizend bloemen bloeien,’ zei voorzitter Mao lang geleden. Het is ook een begrip dat van toepassing zou kunnen zijn op het aantal en de verscheidenheid van het ongewone fenomeen van de Green Deal, een innovatiehulp van het Nederlandse ministerie … Read more

BioProductProcessor komt naar de boer toe

Bioraffinage komt naar de boer toe. Met kleinschalige installaties die passen in een container; waarmee boeren meer waarde kunnen halen uit hun gewassen. De BioProductProcessor wordt gevoed met oliehoudende gewassen en een lading goed verpakte enzymen. Er komt pure plantaardige … Read more

Groen bouwen

Als we er werkelijk in slagen om een duurzame betonketen te introduceren, dan zou dat effectiever en goedkoper zijn dan energieproductie uit zon en wind. Een voorbeeld van de potentie van groen bouwen voor de duurzaamheid van milieu en samenleving. … Read more

De ‘Club van Roel’

Veel mensen denken dat de Nederlandse overheid maar een onduidelijk industriebeleid voert. Maar soms probeert die overheid wel degelijk een lange-termijn visie te ontwikkelen. Die dan ook in de praktijk resultaat blijkt op te leveren. Zo’n voorbeeld is het werk … Read more

Tweede Kamer ontvangt boek Groene Groei

Ons boek ‘Groene Groei’ heeft de aandacht getrokken van het Nederlandse parlement. Op 18 november konden de schrijvers het boek aanbieden aan de commissie voor Economische Zaken van de Tweede Kamer. Tweede Kamer nodigde schrijvers uit Wij zijn verheugd over … Read more

Naomi Klein: vluchten kan niet meer

Waar kunnen we nog heen als de zeespiegel gaat rijzen als gevolg van de opwarming van de aarde? In industrielanden zullen mensen voorlopig tamelijk veilig zijn. Zelfs in laaggelegen gebieden als Nederland, die zich voorlopig wel tegen het wassende water … Read more

Bionylon

Het Amerikaanse biotech bedrijf Genomatica (San Diego) heeft, volgens de Italiaanse blog ‘Il Bioeconomista’, aangekondigd enzymatische industriële routes te willen ontwikkelen voor de productie van de chemische bouwstenen hexamethyleendiamine, adipinezuur en caprolactam. Dit zijn drop-ins in de petrochemie en uitgangsproducten … Read more

Groene transitie in Europa: hoe snel?

Op de conferentie waar het rapport ‘Opportunities for the fermentation-based chemical industry’ werd gepresenteerd, spraken wij ook met Marcel Wubbolts, CTO van DSM en voorzitter van BIC (het Biobased Industry Consortium). Hoe snel denkt hij dat de groene transitie kan … Read more

Suiker, de kracht van Europa

Europa moet een zakelijker visie ontwikkelen op zijn toekomstige duurzame industrie, aldus Dirk Carrez. ‘Niet alles hoeft meteen maximaal duurzaam en maximaal rendabel te zijn. Neem tijd voor een leercurve, waarin onvolkomen industrieën de kans krijgen zich te ontwikkelen. Daartoe … Read more

Piekgas

Hoewel piekgas (peak gas) wereldwijd nog niet aan de orde is, is Nederland inmiddels over The Hill. Het grootste gasveld van Europa, ruim 50 jaar geleden ontdekt, is voor twee derde leeg. En dat overblijvende een derde deel kunnen we … Read more

Het water tot de lippen

Waarom kunnen wij mensen toch zo moeilijk van gedachten – en daarmee van gedrag – veranderen? Bijvoorbeeld veranderen van een fossiele economie naar een groene economie, van een starre hiërarchisch van bovenaf georganiseerde samenleving naar een kleinschalige, van onderop georganiseerde … Read more

Innovaties in de groene chemie, komen ze wel?

Er heerst een merkwaardig regiem aan regels voor innovatiesubsidies in de biobased economy. Ze lijken uitsluitend gericht op gebruik van agrarische grond- en reststoffen voor de energievoorziening, met voorbijgaan aan toepassingen met meer waarde in de groene chemie. Wordt verdere … Read more

PBL-WRR-AWT-WTC

Er lijkt maar één mogelijke manier te bestaan waarop Nederland in de toekomstige wereld kan blijven meedoen: creëer een kennissamenleving – en dat is veel meer dan een kenniseconomie – waarin de circulatie van kennis permanent wordt gestimuleerd. Vier instanties … Read more

Eerste fairtrade én klimaatneutrale koffie op de markt

Koffiebranderij Peeze uit Arnhem bracht vorige maand de eerste fairtrade klimaatneutrale koffie op de markt. Bij deze fairtrade koffie wordt de CO2-uitstoot in de keten eerst zoveel mogelijk verminderd; de overblijvende uitstoot wordt gecompenseerd met emissierechten van koffieboeren. Andere agrarische … Read more

Biobased Wunderkammer, jammer

Het is Dutch Design Week (DDW) in Eindhoven. Een internationale ontwerpmanifestatie die in alle leegstaande Philips gebouwen (en die zijn er genoeg) in de stad wordt gehouden. Design is een grote bedrijfstak in Nederland en de belangstelling is dus groot. … Read more

De Bioprocess Pilot Facility in Delft

Ontwikkelingen in de industriële biotechnologie (processen, nieuwe producten) die in het laboratorium zijn ontwikkeld, moeten worden uitgeprobeerd en getest op een relevante schaal voordat ze commercieel in productie kunnen worden genomen. Een proeffabriek die het productieproces op een semi-technische schaal … Read more

Zeewier wordt big business

Zeewier begint een serieuze hype te worden, én een duurzame. Op de tweede internationale zeewierconferentie Seagriculture, in Den Helder en op het Waddeneiland Texel werden de lange rode, groene en bruine slierten zelfs hip. Filmpjes en presentaties over de Dutch … Read more

EFIB, nu moet het!

Stond EFIB vorig jaar nog in het teken van gespannen verwachtingen over al het nieuwe in de biobased economy, ditmaal in Brussel was de stemming eerder ‘nu moet het gebeuren in Europa, anders missen we de boot’. Daarvoor waren goede … Read more

Goede beslissing, verkeerde argumenten

Het Europese Parlement heeft gesproken. Biobrandstoffen moeten terug van 10 naar 6% bijmenging in 2020. Is dat erg of is dat juist goed? En waarom? Volgens Europese cijfers zouden biobrandstoffen in 2020 sterk bijdragen aan de stijging van de voedselprijzen. … Read more

Vlasvezel in plaats van glasvezel

Het gebruik van natuurlijke vezels is nooit geheel verdrongen door glasvezels en synthetische vezels. Sterker, er is steeds meer belangstelling voor toepassing van natuurlijke vezels in composietmaterialen, al of niet biobased en al of niet biologisch afbreekbaar, en ook als … Read more

Fosforterugwinning, een urgente zaak

Fosfor is een essentieel element bij de opbouw van plantaardige en dierlijke biomassa. Maar waar levende organismen stikstof en zuurstof uit de lucht kunnen halen voor hun processen, komt fosfor slechts voor als delfstof, in de vorm van fosfaat. De … Read more

Marc Verbruggen (Natureworks): ‘Europa heeft de suikerbiet, het beste gewas voor biopolymeren, maar gebruikt het niet’

Europa beschikt over de beste grondstof ter wereld voor biopolymeren, bietsuiker, maar zet in plaats daarvan in op tweede-generatie gewassen. Een voorbeeld van de ineffectiviteit van Europa. ‘Een Zuidoost Aziatische delegatie zei laatst tegen mij: terwijl Europa praat, bouwen wij,’ … Read more

Design bevordert de biobased economy

Hoe breng je de nieuwe, groene economie onder de aandacht van de bevolking? En van de maakindustrie? Antwoord, schakel de creatieven in, de industriële ontwerpers, de architecten, de gamebouwers en de bedenkers van nieuwe mode. Kortom de mensen met nieuwe … Read more

Vierhuizen, geboortedorp van Sicco Mansholt

Het is een tamelijk onbekend stukje Nederland, het uiterste noordwesten van Groningen waar het Reitdiep, komend van Groningen, in de voormalige Lauwerszee – sinds 1969 Lauwersmeer – uitloopt. Misschien komt het door de watersnood van 1953 dat de worsteling van … Read more

Innovatie, de Dutch disease

Weet u het nog? Windenergie? De Nederlandse Lagerwey molens waren de beste en meest innovatieve, maar hebben we de markt in handen gekregen? Nee, Duitsers en Denen bedienen die nu. En zonne-energie? Nederland liep toch voorop in innovatie, kennis en … Read more

Stadslandbouw, een nieuwe bedrijfstak

Zeker honderd projecten zijn er aangemeld voor de tweede publieksdag van de stadslandbouw in Nederland. ‘De ‘bedrijfstak’ groeit zo snel dat het er volgend jaar zeker twee- tot driemaal zoveel zullen zijn,’ is de mening van de organisatie van de … Read more