De discussie of de coronapandemie de energietransitie zal remmen of versnellen is volop gaande. Partijen die de transitie willen versnellen zijn in de meerderheid, als we mogen afgaan op de headlines van het nieuws. Fijn stof en coronapandemie Daar kunnen … Read more
Op 1 mei 2020 heeft Biobased Press het manifest ‘Walsen met de natuur’ gepubliceerd. In dit manifest wijzen wij op het belang van de wetenschap voor het oplossen van de grote mondiale problemen. Zoals opwarming van de Aarde, plasticvervuiling overal, … Read more
Lager grondstofgebruik, en lagere uitstoot en afvalproductie vormen de kern van strategisch succes voor bedrijven. Duurzaamheid is doorslaggevend, zegt Lux Research, een technologie-ontwikkelaar en adviseur uit Boston. Duurzaamheid is doorslaggevend Bedrijven keken lang nogal neer op duurzaamheid. Ze beschouwden deze … Read more
Kort geleden besteedde Knowable Magazine een artikel aan de vraag hoe ver de conventionele landbouw is op de weg naar meer duurzaamheid. Het probleem is: conventionele landbouw vervuilt te veel (uitspoelen van voedingsstoffen, giftige bestrijdingsmiddelen). Maar biologische landbouw heeft een … Read more
De achteruitgang van insecten is nu wel duidelijk. Het gaat zowel om de aantallen als om de natuurlijke rijkdom in soorten, en het gaat om alle werelddelen. Als ze nog meer achteruit gaan, lopen we onbekende risico’s, doordat we op … Read more
Een artikel in Science vorig jaar maakte een discussie los: kunnen we de klimaatverandering stoppen door het planten van miljarden bomen? Deze bomen zouden CO2 vangen en oververhitting van de aarde voorkómen. Het klopt: als wij genoeg bomen planten, kunnen … Read more
De cijfers over het wereldklimaat van 2019 zijn binnen en de opwarming van de aarde lijkt in onveranderd tempo door te gaan. Er werden weer veel nieuwe records gevestigd, zoals in de temperatuur van de oceanen. Dat 2019 niet het … Read more
Het Nederlandse Rathenau Instituut kwam eind vorig jaar met een behartigenswaardig rapport over de energietransitie. Wij hebben kunstmatige intelligentie, sensoren en andere datatoepassingen nodig bij deze transitie, zegt het rapport. Want we moeten oversteken van een top-down elektriciteitsnet naar een … Read more
The Conversation, die bron van goede informatie, had een artikel over koolstofopslag in de bodem. In potentie een van onze belangrijkste instrumenten om de stijging van de CO2-concentratie in de atmosfeer te beteugelen. Maar de huidige ontwikkeling gaat precies de … Read more
Toen CRISPR-Cas9 net was ontdekt, in 2012, werd het beschouwd als het perfecte instrument voor genetische modificatie (GM). Maar er blijken fouten bij voor te komen. Fouten die misschien wel horen bij de natuur en het leven als zodanig. Dit … Read more
Bij technologie denken veel mensen tegenwoordig aan ICT. Maar dan gaan ze voorbij aan de grote sprongen die de levenswetenschappen maken: alle chemische en biologische kennis van levende organismen. Steeds ontdekken we weer iets nieuws. Natuurlijk! Logisch. De natuur laat … Read more
Afgelopen maand rondde de Ellen MacArthur Foundation een serie rapporten over klimaatverandering af met een krachtige boodschap. Zorg niet alleen voor een lagere uitstoot; herstructureer ook de economie, van een afval producerende tot een circulaire economie. Want anders zullen industrie … Read more
Michael Carus, directeur van het Duitse nova-Instituut, heeft het debat over plastics opgestookt. De berg plasticafval wordt steeds groter en de zeeën worden veranderd in plastic soep, en juist nu pleit Carus voor het gebruik van meer plastics. Beter gebruik … Read more
Wij beseffen het meestal niet, maar er is een antibioticacrisis aan de gang. Onze huidige soorten antibiotica werken geleidelijk minder goed, en elk jaar sterven veel mensen aan superbacteriën die bestand zijn tegen alle medicijnen. Bij sommige mieren hebben onderzoekers … Read more
Resistentie tegen pesticiden is een gloednieuw probleem, in historisch perspectief. Het verschijnsel werd voor het eerst gesignaleerd in 1914, net een eeuw geleden. Het gevolg van chemische, en later biotechnologische bestrijding van ongedierte. En nu is resistentie tegen pesticiden al … Read more
In de laatste tien jaar is de concentratie van methaan in de atmosfeer gestegen tot onverwacht hoge waarden. Methaangas, CH4, is een 25 keer zo sterk broeikasgas als kooldioxide, CO2. Daarom is dit geen goed nieuws voor onze pogingen, de … Read more
De afgelopen World Bio Markets Conference in Amsterdam bleek een interessant evenement. Niet zozeer door wat er werd verteld, maar meer nadrukkelijk door wat er niet werd behandeld. Duurzaamheid was het overkoepelend gespreksthema van de conferentie. Hoewel duurzaamheid een breed … Read more
Oplossingen voor wereldproblemen worden steeds meer onderdeel van een compromis, zegt Huub de Groot. Hij is hoogleraar biofysische organische chemie aan Universiteit Leiden en houdt zich onder meer bezig met kunstmatige fotosynthese, ‘biozonnecellen’. De techniek komt steeds dichter bij de … Read more
Nu het debat over de energietransitie opwarmt, trekken partijen zich alweer op hun stellingen terug, na een fase waarin ze beleefd naar elkaar hebben geluisterd. Aan de éne kant is er een steeds wanhopiger roep om het redden van de … Read more
Het Wereldnatuurfonds en Alpro, producent van plantaardige voedingsproducten, hebben een rapport gepubliceerd over het verlagen van de milieu-footprint van bedrijven. Ze gaan verder dan algemene beginselen van duurzaamheid en bespreken meer duurzaamheidskwesties dan klimaatverandering. Alpro onderzoekt hoe zij presteren, gemeten … Read more
Door natuur terug te brengen naar steden, in de vorm van bomen, kunnen we de opwarming van de aarde tegengaan. Klimaatverandering is de uitdaging van de eeuw. Het meest recente rapport van de VN over de emissiekloof waarschuwde dat we … Read more
De urgentie van effectieve politieke actie voor een energietransitie ligt mij na aan het hart. Wij moeten het gebruik van fossiele brandstoffen op de kortst mogelijke termijn terugdringen. Die urgentie wordt mijn inziens te weinig gevoeld bij politici, media en … Read more
Het kan lang duren voordat de windmolens er staan, ook in een ‘technisch landschap’, zoals Flevoland werd genoemd door onze redacteur Paul Reinshagen. Het duurt lang om de neuzen van alle betrokkenen één kant op te krijgen; politici, ambtenaren en … Read more
Berichten over het ‘ineenstorten van de insectenpopulatie’ hebben veel aandacht getrokken. De werkelijkheid van insecten is genuanceerder – maar waarschijnlijk net zo verontrustend. Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op de site van Ensia. Toen Susan Weller in de jaren 1980 … Read more
Wij weten dat planten sneller groeien als er meer CO2 in de lucht zit. Tuinbouwers verrijken de lucht in hun kassen met CO2 voor een betere oogst. Zouden we snelgroeiende planten kunnen gebruiken die CO2 uit de lucht opnemen, en … Read more
In de moderne tijd zijn er veel chemicaliën op grote schaal verkocht die achteraf problemen veroorzaakten. Soms kwam er een groot schandaal van. Maar verreweg de grootste vergiftiging in de geschiedenis, die door tetra-ethyllood, eindigde niet in een schandaal. Hij … Read more
Sommige voorstanders van betaalbare huizen denken misschien dat duurzame huizen duurder te bouwen en te onderhouden zijn dan traditioneel gebouwde huizen. Maar er zijn methoden om duurzame huizen betaalbaarder te maken dan de traditionele bouw. Er zijn betaalbare groene verbeteringen … Read more
In 1971 liep ik stage bij Tel Aviv University in Israël. Het was een mooie en beslissende periode in mijn leven. De mensen in het laboratorium daar vonden het belangrijk dat ik het land leerde kennen en pas in de … Read more
Dit jaar valt Earth Overshoot Day op 1 augustus. Elk jaar geeft het de dag aan waarop de mensheid haar voorraad natuurlijke hulpbronnen voor dat jaar heeft opgemaakt. Deze Dag is nog nooit zo vroeg geweest als dit jaar, wat … Read more
In februari heeft BP een nieuwe Energy Outlook gepubliceerd. Het belangrijkste verschil met vorige outlooks ligt in de duurzame energie verwachtingen. De vorige waren schandalig laag. Het bedrijf heeft dit bijgesteld, en heeft zelfs toegegeven dat het vroeger ‘een fout’ … Read more
De laatste tijd stroomt mijn inbox over van berichten van geëngageerde onderzoekers die waarschuwen voor de effecten van blijvende economische groei; we zouden hier snel van af moeten stappen om te voorkomen dat het aardse ecologische systeem ineenstort. Maar hoewel … Read more
Sommige zonne-energieprojecten zijn grootschalig; ze bedekken hele akkers, andere weer hele daken, maar zone-energie kan ook op kleine schaal worden toegepast. Klein beginnen is een goede strategie voor mensen die zich niet in één keer grote panelen kunnen veroorloven. Kleine … Read more
Zijn duurzaamheid en moralisme altijd met elkaar verbonden? Voorstanders van duurzaamheid suggereren (maar zeggen niet zo vaak openlijk) dat onduurzaam handelen immoreel is – het in de waagschaal stellen van de toekomst van de mensheid, en zelfs van de planeet. … Read more
In het laatste Renewables Global Status Report staat een interessant stukje over de vraag: waarom groeit duurzame energie snel? Anders dan veel mensen misschien denken is klimaatbeleid niet meer de belangrijkste oorzaak. Prijsdaling wordt heel belangrijk. En: duurzame energie groeit … Read more
De IEA Global Energy Outlook 2017, gepubliceerd in november, geeft duidelijk aan hoe snel het perspectief op duurzame energie verandert. IEA heeft altijd het belang van duurzame energie voor de toekomstige wereld-energievoorziening gebagatelliseerd; maar in hun laatste outlook komen duurzame … Read more
De leidende organisaties van campagnes tegen genetische manipulatie zijn Friends of the Earth en Greenpeace; maar het is moeilijk te achterhalen wat precies hun bezwaren zijn. Belangrijk is hun opmerking dat heel veel mensen er tegen zijn, en dat zij … Read more
De wereld zal anders tegen duurzame energie moeten gaan aankijken. Visionair en grootschalig denken is vereist. De tijd is voorbij dat zonne- en windenergie ‘ingepast’ moesten en konden worden in de omgeving. Duurzame energie gaat integendeel vanaf nu de omgeving … Read more
Meer dan 150 organisaties steunen een nieuwe verklaring die oproept tot een wereldwijd verbod voor oxo-afbreekbare plastics in verpakkingsmateriaal. Onder de ondertekenaars zijn grote bedrijven, bedrijfstakorganisaties, maatschappelijke organisaties, onderzoekers en politici. Onder meer M&S, PepsiCo, Unilever, Veolia, British Plastics Federation … Read more
Duurzame energiebronnen zijn van nature overal ter wereld te oogsten, en daarom zelf niet een bron van internationale conflicten. Maar zij maken gebruik van kritische materialen – materialen waarvan de aanvoer onzeker kan zijn, zeker als duurzame energie sterk zou … Read more
In de geopolitiek is lange tijd de verdeling van fossiele brandstoffen in de aardkorst zeer belangrijk geweest: dit zijn de belangrijkste bezittingen in een wereld gebaseerd op fossiele brandstoffen. Zij zullen nog enkele tientallen jaren in gebruik zijn, maar hun … Read more
Jammer genoeg worden kleren, zelfs als ze gemaakt zijn van biologische, milieuvriendelijke of gerecyclede materialen, zelf meestal niet hergebruikt of gerecycled. De meeste oude kleren worden gestort of verbrand. Metabolic heeft kort geleden een partnership gesloten met Fashion for Good, … Read more
Sommige auteurs over energie denken dat systeemveranderingen een ernstig probleem zullen gaan vormen voor duurzame en variabele energie. De kosten zouden uit de hand kunnen lopen door instabiliteit van het elektriciteitsnet en/of de maatregelen om deze te voorkomen. Maar sommige … Read more
Toen duurzame energie nog jong en onbetekenend was, verkondigden de tegenstanders dat duurzame bronnen nooit zouden voldoen. Wij zouden altijd traditionele energievormen (fossiel en/of kernenergie) nodig hebben omdat we ook energie willen gebruiken als de wind niet waait en de … Read more
De zonnecelindustrie is in heftige beweging. Zonnecellen worden steeds goedkoper en de vraag ernaar groeit elk jaar met 30%. Dat betekent een enorme uitdaging voor een industrie die nu al vrij groot is, met dit jaar naar verwachting een omzet … Read more
Zonne-energie (photovoltaics, PV) is niet langer meer die mooie maar weinig relevante manier om energie op te wekken, maar gaat de basis vormen van de energievoorziening. De wereld zal anders tegen PV moeten gaan aankijken: zich aan zonne-energie aanpassen, in … Read more
In drie columns heb ik de kwestie onderzocht van bijensterfte en neonicotinoïden (neonics), en ook de gevolgen van insecticiden voor bestuivende insecten en natuurlijke vijanden van schadelijke insecten, en tenslotte de diensten die biodiversiteit levert aan landbouw en economie. Misschien … Read more
In de eerste twee columns in deze serie heb ik de problemen laten zien van het vinden van de waarheid over neonicotinoïden en hun effect op bestuivende insecten. De inzet is hoog. Neonicotinoïden maken een derde uit van alle insectenbestrijdingsmiddelen … Read more
Neonicotinoïden (neonics) hebben een overwegend schadelijk effect op bijen en andere bestuivende insecten – niet verwonderlijk, want deze ‘neonics’ zijn bedoeld om (in veel hogere concentraties) insecten te doden. Maar het blijkt erg moeilijk om betrouwbare informatie te verzamelen over … Read more
Nu de strijd rond neonicotinoïden in de Europese Unie in een beslissende fase komt, en mijn mailbox barst van paniekberichten van beide zijden, besloot ik dat ik het naadje van de kous wilde weten over de bijensterfte: zijn neonicotinoïden (in … Read more
Twee factoren worden steeds weer onderschat in het energiebeleid: de mogelijkheden van efficiënter energiegebruik (check hier) en die van duurzame energie. In onze eerste column zagen we dat belangrijke voorspellers de groei van de vraag overschatten. Wij voorzien dat de … Read more