Lange tijd was de visie van biologen dat de mutatiesnelheid gelijk is, overal in een organisme. Mutaties komen dan overal voor in het genoom, in principe overal even vaak. Dat sommige mutaties succesvoller zijn dan andere komt doordat schadelijke mutaties … Read more
Van oudsher is knoflook niet alleen beschouwd als voedingsmiddel, maar ook als medicijn. De bekende teen komt in elk oud medisch boek voor, als heelmiddel voor vele aandoeningen. Houdt dit stand als het wordt onderzocht door de moderne wetenschap? Knoflook, … Read more
Veel voorstanders van duurzaamheid menen dat we vooral duurzamer kunnen worden met hightech oplossingen. Zoals elektrische auto’s in plaats van die oude, die alleen maar fossiele brandstoffen opmaken. Wij schreven zelfs een boek over deze ‘groene groei’. Maar we moeten … Read more
PHAs (polyhydroxy alkanoaten) zijn interessante maar moeilijke plastics. Interessant doordat ze op natuurlijke weg worden gemaakt. Uit duurzame bronnen of afvalstromen. Door micro-organismen en niet bij hoge temperaturen. PHAs zijn biologisch afbreekbaar. Ze hebben zeer uiteenlopende eigenschappen. In veel toepassingen … Read more
In de wereld van de micro-organismen zijn er geen leiders. Iedereen heeft vrienden en vijanden. Sommige zijn echt levende wezens, anderen staan op het snijvlak van leven en niet-leven. Of ze zijn alleen maar werkzaam in een wisselwerking. Micro-organismen vormen … Read more
Herbebossing is belangrijk bij de bestrijding van klimaatverandering. Vooral in Europa, waar (na een periode van verdroging) regenval weer zal toenemen als er meer bomen worden geplant. Maar weten we genoeg over bossen, om gezond nieuw bos te maken? Nieuw … Read more
Bijna drie jaar geleden, in 2019, schreven we over de zorgelijke toename van de methaanuitstoot in de atmosfeer. Hoewel we toen ook een zonnige kant zagen aan het probleem: de uitstoot van methaan (CH4) kan, in tegenstelling tot die van … Read more
Een aantal machtige mensen wil de dood weerstaan. Kort geleden nog Jeff Bezos, voormalig directeur van Amazon en een van de vijf rijkste mensen op Aarde. George Church ging hem voor, succesvol ondernemer en biotechnoloog aan MIT. Een interessante gedachte, … Read more
Biologische gewasbescherming komt op. In veel opzichten zijn biologische middelen beter dan chemische. In het algemeen zijn ze niet erg gevaarlijk voor de menselijke gezondheid en het milieu. Hoewel niet altijd helemaal zonder gevaar. En soms beschermen ze het gewas … Read more
Tegenwoordig is plasticvervuiling overal. Zelfs op de meest afgelegen plaatsen op aarde. Een probleem dat we dringend moeten aanpakken. Maar misschien helpt de natuur ons daarbij een handje. Door micro-organismen te ontwikkelen die deze vervuiling opeten. Onderzoekers van de Chalmers … Read more
Deze maand besteedde Science in een lang artikel aandacht aan het conflict rond bos dat in Duitsland woedt. Het debat over hoe om te gaan met bomen. Stormen en droogte hebben de afgelopen drie jaar het bos geteisterd. Moet we … Read more
Zonne-energie gaat doorbreken. Zonnepanelen worden steeds goedkoper. Daardoor worden structurele nadelen, zoals de verdunde opwekking van elektriciteit, steeds minder belangrijk. Zelfs in een land als Nederland met weinig ruimte. Maar hoe zal die zonne-energie eruit gaan zien? Zonnepanelen op alle … Read more
We denken vaak dat ecosystemen in maagdelijke staat verkeerden toen Westerse onderzoekers ze voor het eerst ontdekten. Maar nieuw onderzoek ondergraaft nu dit idee van maagdelijke natuur. Mensen hebben altijd veel invloed gehad op ecosystemen. Onze voorvaderen bevorderden sommige soorten, … Read more
In vergelijking met de meeste utopische visies besteedt RethinkX veel aandacht aan het Organisatiesysteem, vereist voor de transitie. Ze leggen er de nadruk op dat we het niet alleen moeten hebben van technologische innovaties. Onze ideeën en systemen moeten mee … Read more
Al tientallen jaren verkondigt het Rocky Mountain Institute (RMI) ‘dat de energietransitie sneller zal gaan én minder zal kosten dan de meeste mensen denken’; in de woorden van directeur Jules Kortenhorst. En nu beginnen hun verwachtingen waar te worden. Ondanks … Read more
De schrijvers van RethinkX hebben geen last van bescheidenheid. De ondertitel van hun rapport Rethinking Transportation 2020-2030 (mei 2017) luidt: ‘de ontwrichting van het verkeer en vervoer en de ineenstorting van de interne verbrandingsmotor en de olie-industrie’. Veroorzaakt door de … Read more
Opnieuw domesticeren (temmen) van planten en dieren, de ontmanteling van de koe, en de ineenstorting van de intensieve veehouderij. Grote woorden die goed de pretenties aangeven van het rapport van RethinkX over voedsel (september 2019). De ontmanteling van de koe … Read more
Het RethinkX rapport komt direct ter zake. Het begint met een klaroenstoot: ‘We staan aan het begin van de snelste en diepste omwenteling in de geschiedenis van de mensheid, met de meeste gevolgen; een omwenteling net zo belangrijk als de … Read more
Het RethinkX project heeft recent gewezen op een nieuwe revolutie die eraan komt. Gebaseerd op grote vooruitgang bij vele technologieën; vooral bij informatie, energie, voedsel, verkeer en vervoer en materialen. Vijf sectoren die het overgrote deel uitmaken van onze economie. … Read more
Drie jaar geleden besprak Hans Tramper in een artikel op deze site het Bt aubergine project in Bangladesh. Het leek erg succesvol. Recent rapporteerde professor Anthony Shelton van Cornell University over dit project. Hij was er vanaf het begin bij … Read more
Als het erop aankomt zijn we nog altijd Darwinisten. Dat wil zeggen: alle levende wezens zijn verwikkeld in een strijd met elkaar. De sterken overvleugelen de zwakken, zo werkt vooruitgang. Maar nieuw onderzoek laat zien: er is juist veel samenwerking … Read more
Een nieuw boek van journalist Don Saladino vraagt onze aandacht voor de steeds grotere eenvormigheid van eetgewoonten op de wereld. Met grote gevaren voor onze voedselgewassen. De genetische diversiteit van voedselgewassen daalt heel snel. De ondergang van de Gros Michel … Read more
Integratie van PV in de economie wordt de grote opgave. Duurzaamheid in de keten wordt steeds belangrijker. Vroeger was het grote voordeel van zonne-energie dat deze hernieuwbaar was: zonder gebruik van fossiele brandstoffen. Nu moet PV doorgroeien naar volledig duurzaam, … Read more
De afgelopen decennia is zonne-energie (PV) enorm gegroeid; er zijn veel meer toepassingen gekomen en de productie is sterk opgeschaald. De kosten zijn drastisch en spectaculair gedaald. De ambities voor zonne-energie zijn ongekend. Zegt Wim Sinke: ‘In de 40 jaar … Read more
Drijvende eilanden als long van een meer. Gemaakt van mycelium, zaagsel en rietzodden. Een eiland sterk genoeg om op te lopen en toch flexibel genoeg om mee te bewegen met de golven. Naar een ontwerp van Erik Hobijn worden deze … Read more
De aarde warmt op; en bij die opwarming worden steden nog eens extra getroffen. Bebouwing houdt ingestraalde warmte vast. Steden moeten dringend worden vergroend, al was het alleen maar om hen leefbaar te houden. Groene daken zijn daarbij een belangrijk … Read more
Deze zomer is de wereld opgeschrikt door rampen, waarschijnlijk veroorzaakt door klimaatverstoring. Wanneer zal de wereld serieus werk gaan maken van het beteugelen van broeikasgassen? Nederlandse onderzoekers hebben daartoe een nieuw instrument voorgesteld: de koolstofketenregeling. Een middel waarmee producenten van … Read more
Lux Research, een internationaal onderzoeksbureau gevestigd in Boston, heeft een rapport uitgebracht over beleid inzake duurzame materialen. Wat zijn de meest doeltreffende beleidsinstrumenten op dit terrein? Duurzaam-heid wordt steeds belangrijker Het nieuwe rapport van Lux, ‘Predicting Policy for Sustainable Materials’, … Read more
Waarom zijn de ‘groene’ gebieden in onze steden vaak zo eenvormig? Waarom domineren de groene vlakken zonder lokale eigenschappen? Alleen maar leuk om naar te kijken en handig om te beheren, maar zonder enige waardevolle biodiversiteit? We kunnen het anders … Read more
De consumptie van vlees op de wereld blijft groeien. Mensen eten meer vlees naarmate zij welvarender worden. Maar vleesvervangers worden populair. Ze zijn in de mode; en ze hebben een veel kleiner milieueffect dan vlees. Bovendien worden vleesvervangers steeds beter. … Read more
The Conversation besteedde onlangs aandacht aan de mogelijkheden van gentechnologie voor oorlogsdoeleinden. Zeker, er zijn internationale verdragen die zulke mogelijkheden beperken. Maar technologie ontwikkelt zich voortdurend. Landen proberen steeds om de grenzen van de toegestane mogelijkheden op te zoeken; verdragen … Read more
Deze maand, voor publicatie van hun NZE2050 scenario, stelde de International Energy Agency zijn verwachtingen voor zonne- en windenergie sterk naar boven bij. Terwijl zij dit ook al hadden gedaan in hun World Energy Outlook 2020. Zon-PV is nu ‘de … Read more
Uniek: het Internationaal Energie Agentschap (IEA) publiceerde deze maand zijn NZE2050 scenario, naar netto nul uitstoot van kooldioxide in 2050. Nodig voor een klimaatstrategie waarbij de wereldtemperatuur niet sterker stijgt dan 1,5oC. NZE2050 wijkt sterk af van eerdere IEA documenten. … Read more
Marihuana en cannabis roepen nog steeds controverses op. Steeds meer landen, en staten in de VS, hebben beperkingen aan het gebruik van cannabis opgeheven. Maar de effecten op lichaam en geest van de mens zijn nog lang niet duidelijk. Deels … Read more
We hebben altijd geleerd dat Alexander Fleming de penicilline heeft ontdekt; maar stoffen die op penicilline lijken zijn al eeuwenlang gebruikt. We zouden deze historische praktijken zelfs als inspiratie kunnen gebruiken voor nieuwe therapieën. Vooral om resistentie te overwinnen, het … Read more
Leer van koeienhuid is aantrekkelijk voor consumenten en goed geprijsd. Maar de leerproductie heeft belangrijke negatieve gevolgen voor mens en milieu. Dieren leven vaak in slechte omstandigheden; de sector gebruikt veel land en stoot veel broeikasgassen uit. Bij het bewerken … Read more
We zijn steeds slimmer geworden. Slimheid die zich uit in subtiliteit: we hebben steeds minder energie en hulpmiddelen nodig om een gewenst resultaat te behalen. En dat is maar goed ook, want onze planeet kan de welvaartsgroei bijna niet meer … Read more
Had je gedacht dat genetische modificatie (uitwisseling van genetisch materiaal) kunstmatig was? Alleen gedaan door de mens? Uit nieuw onderzoek blijkt nu dat uitwisseling van genetisch materiaal vaak voorkomt zelfs bij hogere planten. En zelfs tussen tamelijk verschillende soorten. Vooral … Read more
Zeewier wordt momenteel vooral geteeld in Azië. Maar de Noordzee, tussen Engeland en het Europese continent, is een aantrekkelijke plaats voor zeewierteelt. Deze tussenzee is rijk aan voedingsstoffen. Zeewier kan voedsel leveren, nuttige stoffen en biogas. Er zijn nog wel … Read more
Een voedselbos is een bos met zoveel mogelijk eetbare soorten. Gewaardeerd om zijn biodiversiteit, ecologische veerkracht en de productiviteit van zijn biomassa. Een voedselbos is zelfvoorzienend en klimaatbestendig. Een alternatief voor de landbouw? En kan de boer voldoende verdienen met … Read more
Vorige maand was het tien jaar geleden dat een tsunami de Westkust van Japan trof. De kerncentrale van Fukushima kwam onder water te staan. Er volgde een gedeeltelijke meltdown en een waterstofexplosie, waarbij veel radioactiviteit vrijkwam. Veel media stonden stil … Read more
We moeten de energietransitie snel doorlopen. Omdat doorgaan met uitstoten van kooldioxide ernstige klimaatgevolgen gaat hebben. Daarom hebben we transitiepaden nodig die weinig weerstand oproepen. De Scientific American stelde laatst een pad voor waarbij we gebruik blijven maken van bestaande … Read more
In een vorige maand gepubliceerd rapport behandelt Lux Research het nuttig gebruik van CO2. Het bedrijf voorspelt een groei van deze sector tot $ 70 miljard in 2030 en tot $ 550 miljard in 2040. CO2 wordt onder meer gebruikt … Read more
Houten vensters? Hout, niet voor het kozijn maar voor het doorzichtige binnenwerk in plaats van glas? Ja, we weten door modern onderzoek dat we met een milde chemische behandeling doorzichtig hout kunnen maken. Een nieuwe toepassing voor dit groene materiaal! … Read more
‘De chemische en materialenindustrie zal de komende 20 jaar meer veranderingen zien dan in de afgelopen 50 jaar of meer,’ zegt Anthony Schiavo, senior onderzoeker bij Lux Research. Ze hebben net een rapport gepubliceerd over startups die de chemische en … Read more
De kostprijs van duurzame energie blijft dalen, en er komen ook steeds meer mogelijkheden voor goedkope energieopslag. Waarmee het eeuwige bezwaar tegen zon en wind (‘wat doe je als de wind niet waait en de zon niet schijnt’) steeds meer … Read more
Het was zeker niet vanzelfsprekend voor de 19e-eeuwer dat je met chemie bacteriën zou kunnen bestrijden. Chemie was een beginnende wetenschap. Toepassingen lagen in vervuilende en gevaarlijke industrieën. Dat ook de levende natuur langs chemische processen verloopt, was een nieuw … Read more
De twee belangrijkste koolstofarme energiebronnen, duurzame en kernenergie, strijden om investeringsgelden. Maar als we het goed zien, is de keus ‘duurzaam tegen kern’ al gemaakt. Duurzaam heeft gewonnen. Hoewel het misschien nog wel zeker tien jaar zal duren voordat iedereen … Read more
Een recent artikel in Nature Energy bevestigt wat oplettende lezertjes al hadden vermoed: duurzame bronnen zijn veel beter in het scheppen van een koolstofarm energiesysteem dan kernenergie. Ze hebben wel een andere elektriciteits-infrastructuur nodig. Maar netbeheerders leren snel hoe ze … Read more
Overal komen nieuwe materialen uit groene grondstoffen tevoorschijn. Op basis van natuurlijke materialen, vaak bewerkt met moderne chemische technieken. Vaak lijken ze materialen uit fossiele en minerale grondstoffen te kunnen vervangen. Hier een paar van zulke innovaties. Natuurlijke materialen uit … Read more