Groene basischemicaliën hebben het moeilijk: bij de huidige lage olieprijzen kunnen ze maar moeilijk concurreren met chemicaliën uit aardolie. Toch voorspelde een rapport van nova-Instituut in de komende vijf jaar een groei van 8% voor deze hele groep. Vorige maand … Read more
Cyrene is een groen oplosmiddel bedoeld om giftige oplosmiddelen te vervangen in de fijnchemie en de farmaceutische industrie. Het wordt gemaakt door Circa, een Australisch bedrijf dat samenwerkt met het Green Chemistry Centre of Excellence (GCCE) aan de Universiteit van … Read more
Eind mei was ik op bezoek bij een Green Deal netwerkbijeenkomst in Amersfoort. Leuke locatie, de bijeenkomst zelf was niet heel opwindend, maar ik heb wel een aantal mensen gesproken op de borrel na afloop en meegedaan met een leuke … Read more
Aangemoedigd door de Nederlandse toponderzoeker Robbert Dijkgraaf mochten op 16 juli een paar academici van internationale statuur op de TV fantaseren over de toekomst. De voetjes gingen hierbij heerlijk van de vloer. ICT lijkt veel onderzoekers het hoofd op hol … Read more
Vorige maand werd opnieuw een groot onderzoek over neonicotinoïden (neonics) gepubliceerd in Science. Groepen als Greenpeace en Friends of the Earth die geen neonicotinoïden willen, reageerden heftig; het onderzoek lijkt aan te tonen dat ‘neonicotinoïden schade berokkenen aan de gezondheid … Read more
In een interview over digitalisering van onderwijs, Onderwijs moet de voordelen van ICT gebruiken, verschenen in NRC op 8 mei 2017, werd de voorzitter van de Onderwijsraad, tevens hoogleraar onderwijseconomie, gevraagd of digitalisering een nieuw vak moet worden. Haar antwoord: … Read more
Bij de Bio-Based Materials conferentie in Keulen, georganiseerd door nova-Instituut, eindigde een speciaal materiaal als tweede bij de verkiezing van het groene (bio-based) materiaal van het jaar: Paptic®. ‘De volgende generatie papieren zakken – lichter en sterker’, zoals het bedrijf … Read more
De mensheid zal meer voedsel moeten telen op minder land, zo betogen Hidde Boersma en Joost van Kasteren in de recent verschenen bundel Ecomodernisme, Het nieuwe denken over groen en groei. Genetische modificatie gaat daarbij een belangrijke rol spelen. En … Read more
Er gaat altijd wat tijd overheen, voordat mensen de sociale gevolgen van een nieuwe technologie door krijgen. Er komt eerst een discussie onder onderzoekers, later misschien een publiek debat. Dit proces begint met het stellen van moeilijke vragen – en … Read more
In drie columns heb ik de kwestie onderzocht van bijensterfte en neonicotinoïden (neonics), en ook de gevolgen van insecticiden voor bestuivende insecten en natuurlijke vijanden van schadelijke insecten, en tenslotte de diensten die biodiversiteit levert aan landbouw en economie. Misschien … Read more
In de eerste twee columns in deze serie heb ik de problemen laten zien van het vinden van de waarheid over neonicotinoïden en hun effect op bestuivende insecten. De inzet is hoog. Neonicotinoïden maken een derde uit van alle insectenbestrijdingsmiddelen … Read more
De internationale conferentie over groene (bio-based) materialen werd dit jaar voor de tiende keer gehouden in Keulen; de conferentie is een jaarlijks hoogtepunt voor de groene industrieën en wordt georganiseerd door het Duitse nova-Institut. Net als altijd was er aan … Read more
Voor ons was 21 april een memorabele dag. Een maand eerder dan gepland presenteerden we ons nieuwe boek: More with Less, Welcome to the Precision Economy. De presentatie vond plaats op een conferentie in Groningen met als onderwerp de laatste … Read more
Neonicotinoïden (neonics) hebben een overwegend schadelijk effect op bijen en andere bestuivende insecten – niet verwonderlijk, want deze ‘neonics’ zijn bedoeld om (in veel hogere concentraties) insecten te doden. Maar het blijkt erg moeilijk om betrouwbare informatie te verzamelen over … Read more
Nu de strijd rond neonicotinoïden in de Europese Unie in een beslissende fase komt, en mijn mailbox barst van paniekberichten van beide zijden, besloot ik dat ik het naadje van de kous wilde weten over de bijensterfte: zijn neonicotinoïden (in … Read more
De naam bioplastics geeft veel verwarring en zal dat naar mijn overtuiging blijven doen. Het verschil tussen bio als gemaakt-uit-groene-grondstof en bio als biologisch afbreekbaar dringt niet door tot het grote publiek. Nu het probleem van de plastic soep belangrijker … Read more
Veel natuurlijke materialen blinken uit in precisie. Zij vervullen zeer precieze taken – en naarmate onderzoekers dieper doordringen in hun functies, ontdekken zij dat deze precisie voortkomt uit complexiteit. Bijna alle natuurlijke materialen zijn composieten, subtiele mengsels van zuivere verbindingen, … Read more
Precisietuinbouw heeft zich de laatste tijd zeer snel ontwikkeld. Hij zal veel invloed hebben op de wereldvoedselvoorziening, door de kwaliteit en veelzijdigheid van zijn producten. Moderne tuinbouwkassen zijn gesloten, waardoor ongedierte niet kan binnenkomen, en het binnenklimaat totaal kan worden … Read more
Een aantal Amerikaanse bedrijven biedt op internet Doe-Het-Zelf technologie aan om proeven uit te voeren met synthetische biologie. Met deze biokits kan men thuis genetische veranderingen aangebrengen in levende organismen zoals E. Coli-bacteriën of gist. Voorbeelden zijn te vinden via … Read more
Stapje voor stapje komt de circulaire en biobased economy dichterbij. Elk jaar komen er weer nieuwe toepassingen van groene grondstoffen op de markt. De industrie werkt toe naar gebruik van de hele oogst, onder andere door betere benutting van wat … Read more
Wij staan aan het eind van een tijdperk. Sinds het begin van de industriële revolutie kon de mensheid alleen meer maken door meer te gebruiken. Meer voedsel produceren van meer land. Meer consumptiegoederen maken uit meer grondstoffen, waarvoor meer erts … Read more
‘Green PAC is een open innovatiecentrum voor (groene) kunststoffen, vezels en composieten. We initiëren en faciliteren ‘businessdriven’ kennisontwikkeling,’ zegt de organisatie op zijn website. Green PAC (Green Polymer Application Centre) is een initiatief van de hogescholen Stenden in Emmen en … Read more
In veel discussies over duurzame energie is energieopslag een heet hangijzer. Vooral in discussies tussen leken wordt het gebrek aan eenvoudige opslagmogelijkheden gebruikt als een dooddoener: allemaal leuk en aardig die duurzame energie, maar zolang we een donkere dag nog … Read more
In haar voordracht tijdens de European Forum for Industrial Biotechnology (EFIB), afgelopen oktober in Glasgow, behandelde Professor Dame Anne Glover, Vice-Principal External Affairs, University of Aberdeen, effectieve communicatie in wetenschap, engineering en technologie. En een aantal weken later, tijdens de … Read more
De bioplastics markt groeit stabiel; maar binnen die markt verschuift het zwaartepunt naar doorbraken door disruptieve nieuwkomers; zo kunnen we leren uit twee rapporten die vorige maand zijn uitgekomen. Technologieën die gebruik maken van synthetische biologie (synbio) zijn in 2016 … Read more
Volgens Piet Borst, vooraanstaand kankeronderzoeker, zullen degenen die de Nobelprijs verdienen voor de ontwikkeling van de CRISPR-Cas technologie, deze niet krijgen. Zij, dat zijn de microbiologen die het moeizame, basale onderzoek verrichtten en de kennis genereerden die nodig was om … Read more
Scheiding en zuivering vormen essentiële processen bij de productie van bio-based chemicaliën. Een uitdaging, want bio-based componenten kunnen alleen bij milde condities worden bewerkt. Onderzoekers en ingenieurs proberen deze uitdagingen te overwinnen, en tijdens de EFIB-bijeenkomst in Glasgow, afgelopen oktober, … Read more
CocoPallet is een Nederlandse startup die het omhulsel van de kokosnoot opwerkt tot pallets voor goederenvervoer. Vorige maand was Michiel Vos, oprichter en technisch directeur van het bedrijf, in Indonesië met een handelsmissie onder leiding van de Nederlandse premier Mark … Read more
Synthetische Biologie (SynBio) heeft een breed toepassingsgebied. Binnen dit vakgebied combineren microbiologen concepten en technieken uit engineering en biologie om nieuwe genen te ontwerpen die een specifiek proteïne (eiwit) aanmaken. Wanneer dit proteïne een enzym betreft, kunnen bacteriën of gisten … Read more
Twee factoren worden steeds weer onderschat in het energiebeleid: de mogelijkheden van efficiënter energiegebruik (check hier) en die van duurzame energie. In onze eerste column zagen we dat belangrijke voorspellers de groei van de vraag overschatten. Wij voorzien dat de … Read more
Twee factoren worden steeds weer onderschat in het energiebeleid: de mogelijkheden van efficiënter energiegebruik (check hier) en die van duurzame energie. In Parijs hebben wereldleiders uitgesproken dat zij de opwarming van de aarde willen beperken tot 2 oC of minder. … Read more
De Europese biobased economy strategie moet niet voeren langs de weg van drop-in chemicaliën. De sleutel is Slim en Klein. Dit is de tweede van twee columns over de Europese biobased economy strategie, gepubliceerd op 23 oktober en 27 oktober … Read more
Begin dit jaar publiceerde nova-Instituut uit Duitsland weer een goed doordacht stuk over de biobased economy. Het begint met de constatering dat tien jaar Europees beleid nog niet heeft geleid tot overtuigende resultaten. Er wordt nu niet méér biomassa gebruikt … Read more
Plastic zwerfvuil verpest de wereld. Volgens Joan Hanegraaf is er maar één oplossing voor: strenge wetgeving en strikte handhaving. Kijk naar Japan, Canada, Singapore. Daar is geen plastic zwerfvuil. Je durft er nog geen propje op de grond te gooien, … Read more
Biobased is eigenlijk een tak van circulair, zegt Daan Bruggink van ORGA architecten. De circular economy kent twee cirkels: de technische en de biologische. In de biologische cirkel zitten natuurlijk de echte natuurlijke materialen : hout, riet, houtvezel, vlas, enzovoorts. … Read more
Een jaar geleden sprak ik op een symposium van Het Groene Brein Roots! een opleidingscoördinator van de lerarenopleiding van Hogeschool Rotterdam. Hij noemde dat hij bezig was met een ontwikkeling om onderwijs in duurzaamheid in het Voortgezet Onderwijs, het VO, … Read more
Duurzame materialen moeten keurmerken krijgen, zegt Daan Bruggink. Hij is ervan overtuigd dat ontwikkelaars in de bouw door het opnemen van duurzame materialen in keurmerken vanzelf over de streep worden getrokken. Energie bijvoorbeeld is al heel hoog gewaardeerd, zegt Daan, … Read more
In zijn boek The Revenge of Gaia (2006) bevestigt James Lovelock nog eens zijn idee dat de aarde, met zijn levende én dode natuur, een zelfregulerend systeem vormt. Een systeem dat nu tot het uiterste wordt beproefd door de mensheid, … Read more
De Duitse start-up Susteen Technologies GmbH komt naar Nederland met zijn thermokatalytische reforming proces (TCR®), een veredelde pyrolysetechnologie. Met relatief kleine installaties kunnen klanten straks op decentrale locaties diverse soorten biomassa omzetten in synthesegas, houtskool en olie van dieselkwaliteit, die … Read more
Voor duurzaam bouwen moet je een team organiseren, zegt Daan Bruggink. Zo’n (bouw)team is niet nieuw, dat heeft hij niet zelf bedacht, maar daar wordt veel te weinig gebruik van gemaakt. Je hebt elkaars kennis nodig. De ontwerper heeft geen … Read more
Vroeger stond de markt sceptisch tegenover biobased materialen en chemicaliën. Maar nieuwe generaties van deze stoffen bieden kwaliteit in markten als chemische specialiteiten, biopolymeren en slimme materialen. Iets extra’s ten opzichte van hun fossiele tegenhangers, zegt Lux Research; maar goede … Read more
Daan Bruggink, een van de vlaggendragers van duurzaam bouwen in Nederland, wil vooral natuurlijk bouwen. ‘Bij ORGA kijken we als eerste naar een natuurlijke vorm,’ zegt hij. ‘Ten tweede naar natuurlijke technieken zoals biomimetica, biomimicry. Bijvoorbeeld, een ijsberenhuid is zwart … Read more
Binnen één maand drie rapporten over gengewassen. En alsof dat nog niet genoeg is, ook nog een trendanalyse voor de hele biotechnologie, een maand eerder. Alle vier gratis te downloaden en het lezen meer dan waard. Ik zet ze kort … Read more
Verticale landbouw komt op in de stad. Groenten moete zo vers mogelijk zijn, en daarom zullen bedrijven meer groenten gaan produceren vlak bij de consument. In verticale productie natuurlijk, vaak in oude gebouwen en verlicht met LED-lampen, omdat er nu … Read more
Wij schreven vorige week over de veelzijdige en biologisch afbreekbare plastic PHA. Het platform Agro-Papier-Chemie reageerde hierop: belichten jullie ook de valkuilen? Zie je het gevaar dat de meeste Nederlandse PHA-projecten bedoeld zijn om afval beter te verwerken, maar dat … Read more
PHA’s zijn een familie van natuurlijke kunststoffen – eigenlijk geen plastics maar energieopslag van micro-organismen. Een buitengewoon veelzijdige familie: we kunnen er zowel harde als zachte plastics van maken, zowel kristallijne als amorfe. En, heel belangrijk: alle leden van de … Read more
Planten hebben nutriënten, voedingsstoffen nodig, zoals mineralen. De moderne landbouw heeft veel aandacht besteed aan macronutriënten: stikstof, kalium, calcium, zwavel, magnesium en fosfor. En veel minder aan micronutriënten, elementen als borium, ijzer, koper, mangaan, molybdeen en zink. Onmisbaar voor plantaardig … Read more
‘In de landbouw is veel diversiteit verloren gegaan waardoor bodems minder ecosysteemdiensten leveren,’ zegt Louise Vet. ‘We kunnen dat pas sinds kort vaststellen, nu we bodems op hun DNA-profiel kunnen analyseren. We hebben de black box van de bodem geopend, … Read more
Bij de Bio-Based Products World conferentie, in maart in Amsterdam, troffen twee voordrachten mij als erg belangrijk voor onze tijd: die van Tom Domen (Ecover) en van Caroline Laurie (Kingfisher). Deze bedrijven bewegen zich op de consumentenmarkt, en hebben kennelijk … Read more
De zwaarst mogelijke straf die je in een Europees land kunt krijgen is gevangenisstraf. Zo’n langdurige vrijheidsberoving is sterk onwenselijk voor een mens. Wie gevangen zit verlangt naar vrijheid, en verhalen waarin een gevangenis betrokken is gaan daarom bijna altijd … Read more