Bont is een van de moeilijkste materialen om na te maken. Het is ook een materiaal dat veel weerstand ontmoet omdat je er dieren voor moet doden. Maar Bio Market Insights meldt nu dat het Nederlandse bedrijf Geneus Biotech minkbont heeft gekweekt in het lab. Het materiaal heet FUROIDTM. Tot nu toe bestaat het alleen in een prototype van 2 bij 2 cm; maar het bedrijf weet zeker dat hun proces kan worden opgeschaald. En dat hun materiaal dan een alternatief zal zijn voor dierlijk bont.
Bont, het strijdperk
Al lange tijd is er strijd rond het bont. Milieubewuste consumenten zijn kritisch over de industriële praktijken. Voor de productie van, zeg, een minkstola zijn veel dieren nodig. In dit geval: voor de productie van 1 kg bont moet je 11 dieren opfokken (en doden). Dit milieubewustzijn begon in de jaren ’70, zwakte toen af, maar komt nu weer op. Vooral bij de jeugd, de consumenten van de toekomst. In veel landen staat de publieke opinie achter radicale maatregelen als een totaal verbod op import en verkoop van dierlijk bont. De afgelopen tien jaar hebben merken als Burberry en Gucci dierlijk bont geweerd uit hun collecties. Andere bedrijven, zoals Louis Vuitton, Fendi en Dior bleven dit product verkopen. Maar de sector voelt de hete adem van de publieke opinie in de nek, en kijkt daarom in het algemeen uit naar de komst van levensvatbare alternatieven.
Maar tot nu toe waren de alternatieven niet echt levensvatbaar. Plastic vezels op basis van aardolie voelen niet luxueus aan en isoleren niet genoeg. De milieubeweging verzet zich tegen zulke producten vanwege de ecologische gevolgen. Daarna kwamen er alternatieven gebaseerd op plantaardige materialen op de markt. Maar ook deze komen in kwaliteit en zachtheid niet in de buurt van het origineel. Het echte product heeft een zeer ingewikkelde structuur, met veel verschillende eiwitten gewoven in zeer fijne patronen.
Een biotechnologisch proces
Het is daarom misschien wel een opluchting voor de sector dat er een kwalitatief perfect product aanstaande is. Een product vrijwel gelijk aan het origineel, maar gemaakt van plantaardige grondstoffen via een biotechnologisch proces. Het maken van FUROID begint met het winnen van cellen uit een dier. Deze worden gemodificeerd tot kunstmatige stamcellen. Daarna maken onderzoekers een weefsel-achtig substraat uit een groot aantal van zulke cellen. Wanneer ze haarfollikels printen in dit substraat krijgen ze een materiaal dat lijkt op de huid van levende dieren. Dit gaat haren maken, samen vrijwel identiek aan het bont van het dier van oorsprong. Dit kunnen we doen met mink, of in principe met elk bont-dragend dier.
In de echte mink-industrie kan de kwaliteit uiteen lopen. En de huid moet worden bewerkt nadat hij gewonnen is. Hij moet worden gelooid. En dan gekleurd. In een synbio proces kunnen we al deze stappen in één keer doen. We kunnen van tevoren de dichtheid van de implant en de lengte bepalen. Net als kleurpatronen. ‘Je kunt de meest vreemde patronen bioprinten – zebra, tijger of minkbont, of wat je maar wilt,’ zegt Henri Kunz, die het proces ontwikkelde, tegen Bio Market Insichts.
Milieuvoordelen
Met dit proces krijgen we bont dat vrijwel identiek is aan dierlijk bont. De gelijkenis is zelfs zó sterk dat het bedrijf digitale markers moet aanbrengen in zijn product. Om te voorkomen dat illegale stropers hun product gaan verkopen als gemaakt in het lab.
Als het op de markt komt zal het product van FUROID in milieu-opzicht veel beter zijn dan traditioneel bont. Bio Market Insights meldt dat we 563 kg voedsel nodig hebben om 1 kg traditioneel mink te maken; bestaande uit 360 kg slachtafval van kippen, 158 kg visafval en 45 kg tarwe. Hoogstwaarschijnlijk zal het nieuwe product ook veel minder broeikasgassen uitstoten bij de productie. Maar Kunz van Geneus Biotech wacht met claims op dit gebied totdat de productie is opgeschaald.
De toekomst van bont
Zal het nieuwe product de bestaande industrie overhoop halen? Kunz wil graag de continuïteit in de sector bewaren. Hij wil niet dat bont een massaproduct gaat worden; want ‘dit zal het probleem van de mode-industrie met overproductie en afval alleen maar erger maken.’ Hij wil de banden met de oude industrie bewaren. Hij cultiveert de banden met kwekers, verkopers en bewerkers in de oude industrie. Meer gericht op continuïteit dan op een breuk met het verleden.
In 2020 was de omzet van de bontindustrie nog $ 25,1 miljard. FUROID is gericht op het bedienen van deze kwaliteitsmarkt, meer dan op het maken van een massaproduct. FUROID heeft alle kenmerken van een luxueus EN milieuvriendelijk product. Als het op de markt komt (maar dat kan nog wel even duren), biedt het luxe én duurzaamheid én minder dierenleed. Het geheel getuigt van de kracht van de biotechnologie. Een proces dat veel kritiek krijgt om ethische of ecologische redenen, wordt acceptabel zodra we zijn genetische code overbrengen op een ander, minder discutabel organisme.
Interessant? Lees dan ook:
Is het leven maakbaar? Plantengentechnologie, recente ontwikkelingen
Nieuwe materialen als inspiratiebron voor de mode-industrie
Genetisch aangepast spinrag
Vezels van de toekomst: cellulosevezels uit hout