‘Het is logisch dat coöperaties van boeren investeren in de industriële verwerking van hun grondstoffen,’ zegt Yvon Le Henaff, algemeen directeur van ARD, de grote researchinstelling van Franse coöperaties. ‘Het is een economische logica, want daar valt geld te verdienen. Het verschil met de bestaande industrieën is dat wij meer kijken naar de langere termijn. ‘Geduldig kapitalisme’, zo kun je onze instelling noemen.’
Coöperatie van coöperaties
ARD, bekend van zijn innovatiecentrum in Pomacle-Bazancourt in Noord-Frankrijk, is al opgericht in 1989. Zijn aandeelhouders zijn een indrukwekkend gezelschap van Noord-Franse coöperaties. In de eerste plaats SICLAÉ, zelf weer een combinatie van coöperaties in granen, oliehoudende gewassen en peulvruchten; en Cristal Union, een suikercoöperatie. Verdere aandeelhouders zijn de bank Crédit Agricole Nord-Est, Chamtor (een graanverwerkend bedrijf), L-RD (onderzoek naar verwerking van luzerne), CRD (bundeling van coöperaties die onderzoek doen naar verwerking van graan) en Unigrains (investeringsfonds gespecialiseerd in agrobusiness). ARD komt voort uit een lange traditie van coöperaties die investeren in verdere verwerking van hun agrarische producten. Het inzicht dat ook non-food toepassingen interessant konden zijn, leidde tot de oprichting van ARD.
Samenwerking met bestaande industrieën
‘Vanzelfsprekend willen wij graag een deel verdienen van de toegevoegde waarde bij de verdere verwerking van onze producten,’ zegt Le Henaff. ‘Zeker bij de eerstvolgende verwerkingsstap. Wij kijken zoals gezegd naar een langere termijn dan veel industrieën, dat geeft andere mogelijkheden en ook stabiliteit. En waar de waardeketen problemen ondervindt, willen wij die graag helpen oplossen. Maar wij zoeken ook steeds samenwerking met bestaande industrieën, omdat wij op de nieuwe markten die wij betreden te weinig marktkennis hebben.’ In dit kader kunnen we ook de recente beslissing van ARD zien, zijn dochter Soliance te laten toetreden tot de Givaudan Groep, het grote bedrijf in geur- en smaakstoffen. ‘Givaudan is een grote industriële groep die overal ter wereld actief is, en dat biedt grote groeimogelijkheden voor Soliance, vooral door toegang tot nieuwe internationale markten,’ zegt ARD in zijn persbericht. ‘Door de waarde, geschapen door deze overeenkomst, zal ARD kunnen investeren in zijn nieuwe onderzoekscentrum, en zijn R&D activiteiten in biotechnologie en groene chemie verder kunnen ontwikkelen.’
‘De deelnemende boeren zijn actief betrokken bij hun coöperaties,’ zegt Le Henaff. ‘Hun geografische nabijheid zorgt daar wel voor. Ze wonen allemaal in dezelfde streek en zijn dus sterk betrokken bij hun eigen bedrijf. Dat is ook de kracht van ons organisatiemodel. Daarnaast heeft het management natuurlijk de taak om de kansen te identificeren en te komen met goede voorstellen. Beide zijn noodzakelijk en ze versterken elkaar.’ In Frankrijk komt de coöperatieve organisatievorm vrijwel uitsluitend voor in de agrarische sector. Er zijn nauwelijks coöperaties van gebruikers van zonne- en windenergie. Wel zijn er initiatieven rond biogas, ‘maar dat is nog niet rendabel.’
Vertraging in de ontwikkeling van de biobased economy
‘Wij zien in Frankrijk wel een vertraging van de ontwikkeling van de biobased economy,’ zegt Le Henaff. ‘Ten eerste door het publieke debat over het gebruik van voedingsmiddelen voor non-food toepassingen. Dat zet een duidelijke rem op de markt. Een tweede belangrijke remmende factor is het ineffectieve beleid van de EU en de lidstaten ten aanzien van innovatieve industrieën. In Noord-Amerika, Brazilië, Maleisië en Thailand bijvoorbeeld, zijn de vestigingsvoorwaarden voor industrieën veel beter. De overheden nemen deel aan investeringen of dekken op andere manieren de investeringsrisico’s af.’ ARD heeft daar nog onlangs mee te maken gehad. Het innovatieve biotechnologische bedrijf BioAmber heeft zijn procedé voor het maken van biobarnsteenzuur geperfectioneerd in de proefinstallatie van ARD in Pomacle-Bazancourt, maar koos bij de vestiging van een commerciële fabriek voor Sarnia (Canada). ‘De toekomst van de industrie en van onze coöperaties ligt in de biobased economy,’ zegt Le Henaff. ‘Maar dan moeten de risico’s van investeren daarin wel beperkt blijven.’
http://www.a-r-d.fr/en/
Zie ook: https://www.biobasedpress.eu/nl/2013/10/cooperaties-van-groot-belang-voor-de-biobased-economy/